Tedarik Zinciri'nde Yapay Zekâ için Sırada Ne Var

Yapay zekâ (AI), tedarik zincirlerinde pilot uygulamalardan ölçekli kullanıma geçerken, odağın üretkenlik (productivity) ve dayanıklılık (resilience) birleşimine kaydığı görülüyor. Artık kurumlar için soru “AI nerede kullanılmalı?” değil, “nasıl ölçülebilir ve güvenli bir şekilde ölçeklenir?” haline gelmiş durumda.

Yeni dönemin farkı, generative AI ve cognitive agents (bilişsel ajanlar) teknolojilerinin tedarik zincirinin tamamını —planlama, yürütme ve müşteri hizmeti— tek döngüde birleştirmesi. Bu sistemler, doğal dil arayüzleriyle kullanıcı etkileşimini kolaylaştırırken; operasyonel kararlarda hız, şeffaflık ve çeviklik sağlıyor. Böylece AI artık yalnızca analitik bir araç değil, doğrudan karar destek ekosisteminin bir bileşeni haline geliyor.

Kurumsal değer üretiminde use-case portfolio yaklaşımı, yatırımların ölçülebilir KPI’lar ve time-to-value (TTV) metrikleriyle yönetilmesini sağlıyor. Her uygulama, finansal etkisi, operasyonel katkısı ve veri erişimi kriterleriyle değerlendiriliyor; bu da AI projelerinde somut sonuç odaklı bir yönetişim kültürü oluşturuyor.

Teknik zeminde, data contracts, feature stores, vector databases ve RAG (Retrieval-Augmented Generation) desenleri öne çıkıyor. Bu mimariler, modellerin kurumsal bilgiyle uyumlu ve bağlamsal çıktılar üretmesini sağlıyor. Özellikle RAG tabanlı sistemler, planlama, tedarikçi yönetimi ve müşteri iletişimi gibi alanlarda, kurumun iç bilgi tabanını güvenli biçimde kullanarak karar kalitesini artırıyor.

Operasyonel alanda predictive ETA, inventory positioning, dynamic routing ve exception automation çözümleri olgunlaşmakta. Bu uygulamalar, taşıma gecikmelerini önceden tahmin ederek, rota ve stok konumlandırmasını dinamik biçimde optimize ediyor. Sonuç olarak tedarik zinciri daha esnek, hızlı ve maliyet açısından verimli hale geliyor.

Yönetişim (governance) tarafında ise AI safety, Model Risk Management (MRM) ve drift monitoring süreçleri artık kurumsal standartlara dönüşüyor. Sistemler, guardrails (sınırlandırıcı kontroller) ve human-in-the-loop mekanizmalarıyla destekleniyor. Böylece hem etik hem operasyonel riskler kontrol altında tutuluyor.

Sonuç olarak, AI artık tedarik zincirlerinde yalnızca yenilik değil, ölçeklenebilir, ölçülebilir ve güvenli değer üretimi için temel bir yetkinlik haline gelmiştir. Kurumlar, bu teknolojiyi doğru yönetişimle birleştirdiklerinde, hem kârlılığı hem de operasyonel dayanıklılığı aynı anda yükseltmektedir.

Önemli Notlar:

• GenAI/cognitive agents uçtan uca döngüyü birleştirir.

• RAG/feature store kurumsal bilgiyle uyumu sağlar.

• Predictive ETA/routing operasyon değeri üretir.

• AI safety/MRM kurumsal standart haline gelir.

• Odak ölçeklenebilir ve ölçülebilir değerdedir.

----------

Haber Linki: https://www.supplychainbrain.com/articles/41980-dpw-whats-next-for-ai-in-supply-chain

----------

!!! DUYURU !!!

ERP Nasıl Alınır? kitabımız Google Play Book’da yayınlanmıştır.

#ERP Nedir?

https://www.sedatonat.com/erpnasilalinir linki üzerinden ücretsiz olarak indirip okuyabilirsiniz.

Geri bildirimleriniz olursa bizleri mutlu edersiniz.

Şimdiden iyi okumalar dileriz.

[886]