Union Pacific ve Norfolk Southern Birleşmesi Sonuçları

Haber Tarihi

24.10.25

Yazar

Sedat Onat

Union Pacific ve Norfolk Southern Birleşmesi Sonuçları

Union Pacific (UP) ve Norfolk Southern (NS), birleşmelerinin özellikle vagon yükü (carload) taşımacılığında transit sürelerini iki güne kadar kısaltabileceğini iddia ediyor.

Ancak geçmiş birleşmelerin sonuçlarına bakan göndericiler (shippers), bu vaatlerin gerçekleşeceğine temkinli yaklaşıyor.

Yeni birleşme planı, Chicago ve New Orleans gibi doğu-batı geçiş noktalarında (east-west gateways) yaşanan aktarma gecikmelerini ortadan kaldırarak demiryolunu karayolu taşımacılığıyla daha rekabetçi hale getirmeyi hedefliyor.

UP ve NS’ye göre bu adım, envanter taşıma maliyetlerini azaltacak ve müşterilerin vagon filolarını küçültmelerine olanak tanıyacak.

Birleşmenin Vaat Ettikleri: 2 Gün Daha Hızlı Sevkiyat

UP ve NS’nin birleşmesiyle en fazla faydanın, bugün en çok gecikmeye neden olan aktarma noktalarında sağlanacağı öngörülüyor.

Örneğin, Güneydoğu’daki NS ağına bağlı bir kereste fabrikasından, UP hattı üzerindeki Phoenix’e yapılan bir sevkiyatın bugün dört ara aktarma içerdiği belirtiliyor.

Birleşme sonrası, bu aktarım sayısının sıfıra düşürülmesi planlanıyor.

UP CEO’su Jim Vena, Ağustos ayında yaptığı açıklamada, “Birleşik bir transcontinental hatla, doğrudan kontrol altındaki hizmet tasarımı sayesinde vagonların orijinden varış noktasına kadar daha hızlı ulaşacağını” söyledi.

Teoride Hız Kazancı, Pratikte Belirsizlik

Teksas Üniversitesi’nden demiryolu analiz uzmanı C. Tyler Dick, “Birleşik hat, tren-tren bağlantılarını azaltarak güvenilirliği artırabilir ve vagonların sistem içinde daha tutarlı hareket etmesini sağlar” diyor.

Ancak Dick, 1980’den bu yana yaşanan çok sayıda birleşmenin transit sürelerinde kalıcı bir iyileşme sağlamadığına da dikkat çekiyor:

“Önceki birleşmeler, doğu-batı geçitlerindeki darboğazlara dokunmadı. UP–NS birleşmesi tam da bu noktaya odaklanıyor, ama sonuç garanti değil.”

Chicago: Kronik Darboğaz

Chicago, ABD demiryolu ağının en kritik ama en sorunlu kavşağı olmaya devam ediyor.
Emekli bir demiryolu yöneticisine göre, “UP ve NS’nin Chicago’daki bağlantıları zayıf. Trenlerin yavaş da olsa hareket etmesi 24 saat kazandırabilir, ancak bu tasarruflar otomatik değil.”

Yöneticinin açıklamasına göre, örneğin North Platte – Bellevue hattı, Chicago’da iki güzergâh seçeneğine sahip:

Biri UP–NS kontrolünde ancak banliyö trenleriyle (commuter trains) çatışıyor.
Diğeri daha az kalabalık ama her iki demiryolunun da tam kontrolü dışında.

Bu durum, UP–NS birleşmesiyle bile tam zamanında teslimatın garanti edilemeyeceği anlamına geliyor.

Geçmiş Birleşmeler: Söz Verilen Hizmet İyileşmeleri Gerçekleşmedi

American Chemistry Council CEO’su Chris Jahn, “Tek hat (single-line) hizmetin teoride süreyi kısaltması gerekirdi, ama geçmişte bunu görmedik,” diyor.

Büyük bir enerji şirketinde görevli bir demiryolu lojistik yöneticisi de benzer görüşte:

“Birleşmeler, tank vagon filomuzu küçültecek kadar süre kısaltmadı.
Bazı hatlarda iyileşme oldu ama genel düzeyde fark hissedilir değil.”

Yönetici, bugünkü sistemde bile şirketlerin birbirlerinin ağlarına doğrudan seferler (run-through trains) yapabildiğini hatırlatarak, “Bunun için birleşmeye gerek yok,” dedi.

Kanadalı Hatlardan Farklı Bir Model

Birleşmelerin olumlu örneklerinden biri, Kanada’da CN (Canadian National) ve NS’nin 2017’de başlattığı doğrudan hatlar (run-through trains) oldu.

Winnipeg (CN) ile Elkhart, Indiana (NS) arasında kurulan iki çift tren hattı, Chicago çevresindeki trafiği tamamen atlayarak geçiş süresini 48 saat kısalttı.

Bu örnek, yüksek hacimli hatlarda birleşme olmadan da verimlilik artışı sağlanabileceğini gösteriyor.

Birleşme Umut mu, Tekrar Eden Bir Hikâye mi?

UP ve NS birleşmesi, demiryolu endüstrisinde yüksek beklentiyle karşılanırken, birçok uzman “hizmet sözü veren her birleşmenin aynı hikâyeyi tekrarladığı” görüşünde.

1980’den bu yana yaşanan konsolidasyon dalgaları, modern demiryolu ağlarını şekillendirdi; ancak taşıma sürelerinde ve ekipman verimliliğinde kalıcı bir sıçrama görülmedi.

Uzmanlara göre, sorun birleşmede değil, darboğazları çözecek altyapı ve operasyonel yatırımların eksikliğinde.

Önemli Notlar:

Union Pacific (UP) ve Norfolk Southern (NS), birleşmeyle vagon yüklerinde transit süreyi 2 güne kadar kısaltmayı hedefliyor.
En büyük fayda, Chicago ve New Orleans gibi doğu-batı aktarma noktalarında beklenen.
Uzmanlar, 1980’den bu yana yapılan birleşmelerin benzer vaatleri yerine getirmediğini hatırlatıyor.
Chicago’daki trafiğin kronik yoğunluğu, potansiyel hız kazanımlarını sınırlayabilir.
Tek hat operasyonları teoride faydalı olsa da, pratikte istikrarlı iyileşme sağlanamadı.
Kanada’daki CN–NS doğrudan hat örneği, yoğun hatlarda gerçek zaman tasarrufu sağlayan nadir örneklerden biri.
Göndericiler, yeni birleşmenin gerçek faydalarını görmek için “bekle-gör” yaklaşımı benimsiyor.