Karadeniz’de Savaş Sigortası Primleri %250 Arttı: Gemi Saldırıları Bölgesel Riskleri Tırmandırıyor

Haber Tarihi

04.12.25

Yazar

Sedat Onat

Karadeniz’de Savaş Sigortası Primleri %250 Arttı: Gemi Saldırıları Bölgesel Riskleri Tırmandırıyor

Ukrayna’nın Rusya bağlantılı gemilere yönelik saldırıları sonrası Karadeniz’de war-risk sigorta primlerinin 3 kattan fazla artması, shadow fleet etkileri, bölgesel güvenlik riski ve tedarik zinciri sonuçlarının detaylı özeti

Karadeniz’de deniz taşımacılığı riskleri Aralık 2025 itibarıyla dramatik şekilde yükselmekte. Bloomberg tarafından yayımlanan son analiz, bölgedeki war-risk insurance fiyatlarının Ukrayna’nın Moskova bağlantılı gemilere yönelik saldırıları sonrası keskin bir artış gösterdiğini ortaya koymakta. Dünyanın en büyük sigorta brokeri Marsh’ın verilerine göre, Rus limanlarına uğrayan gemilerin savaş sigortası oranları önceki %0,25–0,30 bandından %1 seviyesine kadar yükselmiş durumda — bu da %250’nin üzerinde bir artış anlamına gelmekte.

Ukrayna, geçtiğimiz hafta Rusya’nın shadow fleet olarak adlandırılan, yaptırımları atlatmak için kullanılan gizli tanker filosuna ait iki gemiye saldırı düzenlediğini açıkladı. Ardından Moskova bağlantılı gemileri hedef alan iki ek saldırı daha meydana geldi. Bu olaylar, zaten kırılgan olan Karadeniz güvenlik ortamını daha da karmaşık hâle getirmekte.

Bu gelişmeler karşısında sigortacılar, bölgeyi yeniden fiyatlandırmakta. Vessel Protect (Pen Underwriting) Operasyon Başkanı Munro Anderson, Rus limanlarına uğrayan gemiler için artık “broader range of possible strike locations” değerlendirildiğini, saldırıların tekrarlanma olasılığının daha yüksek görüldüğünü belirtmekte. Ayrıca saldırıların yoğunlaşmasının, Rusya’nın misilleme ihtimalini artırdığı ifade edilmekte. Nitekim Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 2 Aralık’ta yaptığı açıklamada “karşılık verilebileceğini” dile getirerek risk algısını daha da yükseltmişti.

Karadeniz’deki tehdit yalnızca Ukrayna ve Rusya bağlantılı gemilerle sınırlı değil. Romanya Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, 3 Aralık’ta Constanta’nın 36 mil doğusunda su altı komandoları bir Sea Baby drone imha etti. Bu olay, bölge dışından gelen ticari gemilerin de dron saldırıları nedeniyle risk altında olduğunu gösteriyor. Karadeniz ülkelerinin tamamı için multi-actor threat landscape oluşmakta.

Marsh’ın Marine Hull U.K. War Leader’ı Dylan Mortimer, prim artışlarının doğrudan saldırı sayısındaki yükselişle bağlantılı olduğunu, hedeflerin artık sadece gemiler değil, port and terminal infrastructure olduğunu belirtmekte. Terminal altyapısına yönelik saldırılar, yalnızca gemi güvenliğini değil, bölgedeki tüm lojistik akışları etkileme potansiyeline sahip.

Bu gelişmeler, özellikle shadow fleet faaliyetlerinin bölgedeki risk düzeyini artırmasıyla daha da kritik hâle gelmekte. Shadow tankerler, bakım seviyeleri düşük, sigortasız veya yetersiz sigortalı gemilerden oluşmakta. Bu gemilere yönelik saldırılar — ya da bu gemilerin teknik arızaları — Karadeniz’de büyük çevresel kirlilik riski ve shipping lane blockage ihtimali yaratmakta. Bu durum, bölgede faaliyet gösteren uyumlu ticari gemilerin de risk kategorisini otomatik olarak yükseltmekte.

Tedarik zinciri açısından bakıldığında, Karadeniz’deki prim artışları üç ana sonuç doğurmakta:

Maliyet Artışı: Bölge üzerinden yapılan tüm taşımalar (tahıl, petrol, kimyasallar) daha yüksek sigorta maliyeti ile karşı karşıya kalmakta.
Rota Değişikliği: Bazı taşıyıcılar Karadeniz ayağını bypass etmek için daha uzun rotalara veya farklı transshipment noktalarına yönelmekte.
Poliçe Kısıtları: Sigortacılar artık daha dar kapsamlı poliçeler sunmakta, bazı gemilere ise tamamen sigorta sağlamayı reddedebilmekte.

Sonuç olarak Karadeniz, 2025’in son haftalarında dünya deniz ticareti için en riskli bölgelerden birine dönüşmüş durumda. Ukrayna–Rusya çatışmasının deniz boyutu genişledikçe, sigorta piyasası da bu riski yansıtmakta; bu da bölgeyi maliyetli, öngörülemez ve yüksek güvenlik gerektiren bir lojistik alanı hâline getirmekte.

Önemli Notlar:

Karadeniz war-risk sigorta primleri %250’den fazla artarak %1’e yükseldi.
Ukrayna, Rusya’nın shadow fleet tankerlerine iki saldırı düzenledi; iki ek olay daha yaşandı.
Rusya misilleme sinyali verdi; risk algısı yükseldi.
Romanya, Constanta açıklarında Sea Baby drone imha etti.
Sigortacılar artık gemi + terminal altyapısını birlikte risk kategorisine dahil etmekte.
Bu prim artışları, tedarik zincirinde maliyetleri ve rota planlamasını doğrudan etkilemekte.