Avrupa Demiryolu Sektörü, 44 Tonluk Kamyon İzni Nedeniyle “Tersine Modal Kayma” Uyarısı Yaptı
Haber Tarihi
:
08.12.25
Yazar
:
Sedat Onat
Avrupa Demiryolu Sektörü, 44 Tonluk Kamyon İzni Nedeniyle “Tersine Modal Kayma” Uyarısı Yaptı

Avrupa’nın önde gelen demiryolu kurumları — CER, ERFA, UIRR, UIP ve UNIFE — Avrupa Konseyi’nin Weights and Dimensions Directive (WDD) kapsamında 44 tonluk fosil yakıtlı kamyonlara ve European Modular Systems (EMS) yani “gigaliners” olarak bilinen mega kamyonlara sınır ötesi geçiş izni tanıma yönündeki yaklaşımına karşı sert bir ortak açıklama yayımladı. Sektör temsilcilerinin ifadesine göre bu düzenleme, Avrupa Birliği’nin yıllardır inşa ettiği rail–intermodal politikasını tersine çevirerek, “reverse modal shift” riskini gündeme getirmekte.
Bugün AB’de sınır ötesi karayolu taşımacılığı genel olarak 40 ton ile sınırlı. Bu sınırlama, ağır ve uzun mesafeli yüklerin rail freight üzerinden taşınmasını ekonomik olarak daha cazip tutan temel parametrelerden biriydi. Konsey’in yaklaşımı, 44 tonluk fosil yakıtlı kamyonlara izin verilmesiyle bu avantajı ortadan kaldırmakta. Sektör temsilcileri, bunun karayolunu sübvanse eden, demiryolunu zayıflatan bir politika olduğunu savunuyor.
Kurumların açıklamasında, 2024 tarihli bağımsız bir çalışmaya atıf yapılarak, bu kararın üç kritik sonuç doğuracağı belirtilmekte:
CO₂ Emisyonlarında Artış: Yükün raydan yola kayması emisyon yoğunluğunu ciddi biçimde artıracak.
Altyapı Tahribatı: Daha ağır aks yükleri nedeniyle AB karayolu ağında bakım maliyetleri artacak.
Güvenlik Riski: Gigaliner araçların çoğalması, hem otoyol güvenliği hem de kırılgan kentsel alanlar açısından risk oluşturacak.
Açıklamanın tonunu sertleştiren bir diğer unsur ise Avrupa Komisyonu’nun Combined Transport Directive üzerinde geri adım attığı iddiası. Demiryolu tarafı, AB’nin Greening Freight Transport Package kapsamında karayolu taşımacılığını ağırlaştıracak düzenlemelerin ancak demiryolu yatırımlarını teşvik eden paralel önlemlerle dengelenebileceğini savunmaktaydı. Ancak mevcut durumda Combined Transport Directive’in tamamen geri çekilmesi veya ciddi biçimde zayıflatılması gündemde.
Ortak açıklamada şu ifade öne çıkmakta:
“The current Council approach risks achieving the exact opposite: prioritizing cheaper, high-emission road transport over sustainable rail and intermodal chains.”
Bu nedenle sektör temsilcileri, sürecin Konsey aşamasını tamamlamasının ardından trilogues sürecine geçecek olan dosyada, Avrupa Parlamentosu’nun daha sert bir tutum almasını istiyor. Parlemento; Konsey, Komisyon ve Parlamento arasında yürütülecek üçlü müzakerelerde WDD’nin nihai metnini şekillendirecek. Demiryolu sektörü, Parlamento’dan üç temel talepte bulunuyor:
44 ton sınırının yalnızca ZEV (Zero-Emission Vehicles) için geçerli olması.
EMSys / gigaliners araçlarının intermodal terminal uyumluluğu şart koşularak, tren üzerine yüklenebilir nitelikte olması.
Üye devletlerin sınır ötesi ağır kamyon kullanımına izin vermeden önce rigorous impact assessment yapmakla yükümlü olması.
Sektör temsilcileri, bu değişiklikler yapılmadan ilerlenmesi halinde AB’nin 2050’ye kadar rail freight hacmini ikiye katlama hedefinin imkânsız hâle geleceğini savunuyor. Özellikle Asya–Avrupa koridorlarının çeşitlendiği, AB’nin karbon azaltım politikalarının keskinleştiği bir dönemde freight’in yeniden karayoluna kayması, hem iklim hedeflerini hem altyapı bütçelerini hem de lojistik güvenliğini sekteye uğratabilir.
Siyasi Denge: Konsey – Parlamento – Demiryolu Üçgeni
Avrupa Konseyi, WDD ile “lojistik esnekliği artırmayı ve karayolu verimliliğini yükseltmeyi” hedeflediğini açıklamış durumda.
Demiryolu sektörü, bu yaklaşımın modal balance ilkesini bozduğunu, karayolu taşımacılığına “gizli sübvansiyon” sağladığını düşünüyor.
Avrupa Parlamentosu, şimdi üçlü müzakerelerde son sözün sahibi olacak ve kararın çevresel, ekonomik ve lojistik yönlerini yeniden ele alma fırsatına sahip.
Sonuç olarak WDD dosyası, AB’nin yük taşımacılığı gelecek vizyonunda kritik bir sınav niteliğinde. Sektör, Parlamento’nun müdahale etmemesi hâlinde Avrupa’nın yeşil lojistik politikasının temel direklerinden biri olan rail modal share’ın sonraki yıllarda sert düşüş yaşayabileceğini belirtiyor.
5. Önemli Notlar
Önemli Notlar:
Konsey, 44 tonluk fosil kamyonları ve gigaliner EMS’leri sınır ötesi kullanıma açmak istiyor.
Demiryolu sektörü, bunun reverse modal shift yaratacağını ve yükün karayoluna kayacağını söylüyor.
Combined Transport Directive’in geri çekilmesi/dilüe edilmesi sektörde “ihanet” olarak görülmekte.
Parlamento’dan üç talep: Yalnızca ZEV için 44t izin, EMS–intermodal uyumluluğu, zorunlu etki analizi.
Aksi hâlde AB’nin 2050 rail freight doubling hedefi imkânsız hâle gelecek.
----------
--------------------
Yazar: SedatOnat.com
--------------------
!!! DUYURU !!!
ERP Nasıl Alınır? Kitabımız Google Play Book'da yayınlanmıştır.
#ERP Nedir?
https://www.sedatonat.com/erpnasilalinir Linki üzerinden ücretsiz olarak indirip okuyabilirsiniz.
Geri bildirimleriniz olursa bizleri mutlu edersiniz.
Şimdiden iyi okumalar dileriz.
Güncel Haberler




