ABD, Çin’in 2020 Ticaret Anlaşmasına Uyumunu Soruşturma Kapsamına Aldı

ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çin’in 2020’de imzalanan “Birinci Aşama Ticaret Anlaşması (Phase One Agreement)” kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini incelemek üzere “Section 301” kapsamlı yeni bir soruşturma başlattı.

Soruşturma, Çin’in entelektüel mülkiyet (IP), zorunlu teknoloji transferi, tarım ve finansal hizmetler konularında taahhütlerini ihlal edip etmediğini değerlendirecek.

Bu adım, ABD–Çin ticaret ilişkilerinin yeniden gerilime girdiği bir döneme denk geliyor.

Trump Yönetimi, 2020 Anlaşmasını Yeniden Masaya Yatırıyor

USTR’nin 24 Ekim 2025 tarihli Federal Register bildirisine göre, soruşturmanın amacı, ABD’nin anlaşma kapsamındaki haklarının ihlal edilip edilmediğini tespit etmek.

Ayrıca, Çin’in tutumuna yanıt olarak yeni gümrük tarifeleri veya ithalat kısıtlamaları gibi misilleme tedbirleri (retaliatory actions) de gündeme gelebilir.

Bu süreç, Başkan Donald Trump’ın ilk döneminde Ocak 2020’de imzalanan ticaret anlaşmasının uygulanmasını yeniden gözden geçirmeyi amaçlıyor.

Anlaşma, 2018–2019 yıllarındaki ticaret savaşı sonrasında gümrük vergilerinin kısmen azaltılması ve karşılıklı ticaretin artırılması hedefiyle yürürlüğe girmişti.

Phase One Anlaşmasının Temel Maddeleri

2020 anlaşması kapsamında:

• ABD, Çin’den ithal edilen 120 milyar dolarlık ürün üzerindeki gümrük tarifelerini düşürmeyi kabul etti.

• Çin ise 2017 verileri baz alınarak ABD’den 217 milyar dolarlık ek ithalat taahhüdü verdi.

• Buna karşılık ABD, diğer ürünlerdeki Section 301 tarifelerini korudu.

• Çin ayrıca, 850 farklı üründe gümrük vergilerini düşürerek küresel ithalatı artırma sözü verdi.

Ancak USTR’nin yeni değerlendirmesine göre, Çin ABD’den ithalat hedefinin 200 milyar dolar altında kaldı.

Bu rakam, Çin’in taahhüt ettiği ithalat hacminin büyük ölçüde gerçekleşmediğini gösteriyor.

USTR: “Çin Taahhütlerini Yerine Getirmedi”

USTR’nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Son beş yılda Çin ile yürütülen tüm diplomatik temaslara rağmen,
Çin, Fikri Mülkiyet, zorunlu teknoloji transferi, tarım ve finansal hizmetler alanlarında taahhütlerini yerine getirmemiştir.”

Bu kapsamda USTR, Çin’in anlaşma hükümlerine aykırı uygulamaları nedeniyle ABD’nin ticari çıkarlarının zarar görüp görmediğini belirleyecek.

Soruşturma Süreci: Kamuya Açık Katılım Çağrısı

USTR, soruşturma kapsamında 16 Aralık 2025’te kamuya açık bir duruşma (hearing) düzenleyecek.

• Kamuoyunun görüş bildirme süresi 31 Ekim’de başlayacak,

• 1 Aralık’a kadar yorumlar ve duruşma katılım talepleri alınacak.

Katılımcılar, Çin’in anlaşmadaki taahhütleri nasıl uyguladığına dair bilgi sunabilecek ve Trump yönetimine alınması gereken önlemler konusunda önerilerde bulunabilecek.

Yeni Gerginlik Dalgası: Tarife Ateşkesi Sonrası Gerilim Yeniden Tırmanıyor

Bu soruşturma, ABD–Çin ticaret ilişkilerinde bahar aylarında imzalanan geçici tarife ateşkesinin ardından yeni bir gerilim yaratıyor.

Her iki taraf da gümrük tarifesi artışlarını durdurma konusunda anlaşmıştı, ancak uygulama ve ithalat taahhütleri konusundaki anlaşmazlıklar sürüyor.

Trump yönetiminin bu adımı, Çin’le yeni bir ticaret müzakeresi sürecinin habercisi olarak da değerlendiriliyor.

Beyaz Saray, Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in önümüzdeki hafta Güney Kore’de bir araya geleceğini doğruladı.

Analiz: ABD, Yeni “Section 301” Baskı Döngüsüne Giriyor

Section 301 soruşturmaları, ABD’nin haksız ticaret uygulamalarına karşı tek taraflı yaptırım uygulama yetkisini veren mekanizmalardan biri.

Bu mekanizma, 2018’deki ticaret savaşının da yasal dayanağıydı.

Uzmanlara göre:

• Yeni soruşturma, Trump yönetiminin Çin’e ekonomik baskıyı yeniden artırma stratejisinin bir parçası.

• Çin’in ithalat taahhütlerini yerine getirmemesi, yeniden tarife artışlarının önünü açabilir.

• ABD şirketleri açısından bu durum, tedarik zinciri planlamasında yeni bir belirsizlik dönemine işaret ediyor.

Önemli Notlar:

• ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çin’in 2020 Phase One Ticaret Anlaşması’na uyumunu Section 301 soruşturması kapsamında inceliyor.

• Çin, ABD’den ithalat hedefinin 200 milyar dolar altında kaldı.

• Soruşturma, yeni tarifeler ve ticaret kısıtlamaları dahil misilleme adımlarına yol açabilir.

• Kamu duruşması 16 Aralık 2025’te, yorum süreci 31 Ekim–1 Aralık arasında yürütülecek.

• Bu adım, tarife ateşkesi sonrası ABD–Çin ilişkilerinde yeni bir gerilim dalgası yaratabilir.

• Uzmanlar, bu soruşturmanın Trump yönetiminin Çin’e yönelik baskı politikasını yeniden canlandırdığına dikkat çekiyor.

----------

Haber Linki: https://www.supplychaindive.com/news/us-china-2020-trade-deal-section-301-investigation/803772/

--------------------

!!! DUYURU !!!

ERP Nasıl Alınır? Kitabımız Google Play Book'da yayınlanmıştır.

#ERP Nedir?

https://www.sedatonat.com/erpnasilalinir  Linki üzerinden ücretsiz olarak indirip okuyabilirsiniz.

Geri bildirimleriniz olursa bizleri mutlu edersiniz.

Şimdiden iyi okumalar dileriz.